Kansere karşı ‘Tamas’ Eriği

Erzurum Özel Aziziye Lisesi öğrencileri, laboratuvar ortamında yaptıkları deneyle eriğin, vücuttaki kanser yapıcı hasarlı hücre oluşumunu engellediğini tespit etti.

Öğrenciler, yaptıkları araştırma ile Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBiTAK) tarafından düzenlenen proje yarışmasına katıldı.
TÜBiTAK tarafından organize edilen yarışma, Türkiye’nin 12 farklı ilinde yapılıyor. Etkinliğin Erzurum ayağına Ardahan, Artvin, Erzincan, Bayburt, Kars, Rize, Trabzon, Gümüşhane, ığdır illerindeki değişik okullardan başvuru yapıldı. Bilgisayar, biyoloji, coğrafya, fizik, kimya, matematik, sosyoloji ve tarih branşlarında 77 proje sunuldu. Jüriden kabul gören projelerden 36’sı yarışmaya katılma hakkı kazandı. Bu projeler, Atatürk Üniversitesi Fen Fakültesi’nde sergileniyor.
Erzurum Özel Aziziye Lisesi 11. sınıf öğrencisi Hamza Ekmel Nazlı ile 10. sınıf öğrencisi Seyit Adem Aslan’ın ‘Kanserle Mücadelenin Bitkisel Adı: Tamas Eriği’ isimli çalışmaları dikkat çeken projeler arasında yer alıyor. Tamas eriğinin kanseri yüzde 80 oranında engellediğini laboratuar ortamında tespit ettiklerini kaydeden öğrencilerden Hamza Ekmel Nazlı, ulaştıkları sonucu şöyle anlattı: "Sigara içmeyen, alkol almayan ve kimyasal etkiye maruz kalmamış sağlıklı 2 kişiden kan alındı. Laboratuar ortamında bu kanların yaşayabileceği ortam oluşturuldu ve kanlar tüplerin içerisine konuldu. Kanlardan birine çeşitlik miktarda kanser yapıcı AfB1 madde ve erik suyu konulurken diğer kana sadece AfB1 maddesi konuldu. Bir süre sonra sadece kanser yapıcı madde AfB1 eklediğimiz kanda 14 tane hasarlı hücre tespit ederken erik suyu ve AfB1’i birlikte eklediğimiz kanda 8 tane hasarlı hücre tespit ettik. Elde ettiğimiz sonuçlarda eriğin sulu ekstresinin insanda hasarlı hücre sayısını ve bununla beraber kanser oluşumu yüzde 80 oranında engellediğini saptadık."
Öğrencilerin danışman öğretmeni Hacı Ali Karayiğitoğlu, hoşaf ve kompostonun kanser vakalarının oluşumunu önlemede kullanılıp kullanılmayacağını tespit etmek amacıyla çalışma yaptıklarını ve önemli bir sonuca ulaştıklarını söyledi.
Programın açılışında konuşan Rektör Prof. Dr. Hikmet Koçak ise TÜBiTAK’ın gerek ortaöğretim gerekse üniversite düzeyinde proje yarışması yapılmasında üzerine düşeni yaptığını belirtti. Yarışmaya katılan proje sayısını az bulduğunu kaydeden Koçak, projelerin artmasını temenni etti.
Vali Yardımcısı Ahmet Karatepe ise bilgi ve bilimsel ilerlemenin çağın en önemli iki unsuru olduğunu belirterek, yapılan ve hazırlanan projeleri önemsediğini açıkladı.
TÜBiTAK Bölge Koordinatörü Prof. Dr. Ekrem Kadıoğlu da bilimsel çalışmalara daha fazla önem verilmesi gerektiğini söyledi. 26 Mart’ta sona erecek etkinlikte dereceye giren 4 proje Ankara’ya gönderilecek. Yarışmadaki bazı projeler şöyle: Trabzon Özel Alparslan Anadolu Lisesi ‘Dikdörtgenlerki Kare Teoremi ve Dikdörtgenler Prizmasındaki Küp Teoremi’, Rize Özel Kopuzlar Lisesi ‘Yarım Açı Bağlantılarının Materyalle Anlatımı’, Erzincan Milliyet Anadolu Öğretmen Lisesi ‘Web ile Kişisel Gelişim’, Erzurum Nurettin Topçu Sosyal Bilimler Lisesi ‘Erzurum il Merkezinde Bulunan 15-18 yaşlarındaki Kızlarla Anneleri Arasındaki ilişkilerin Ergenlik Sorunları Açısından incelenmesi’ kaynak