Testler hayat kurtarıyor!

Meme kanseri, ölüme neden olan kanser türleri arasında ikinci sırada yer alıyor.

Cadde

Öyle ki dünyada her yıl 375 bin kadın meme kanseri nedeniyle hayatını kaybediyor. Oysa bu hastalık, düzenli yapılan tetkikler sayesinde erken evrede yakalandığı takdirde yüzde 90 oranında tedavi edilebiliyor

Meme kanserinin görülme oranı  her geçen yıl artmakla birlikte ölüm oranlarında düşüş var. Bunda son yıllarda geliştirilen yeni tedavi yöntemleri ve ileri teknolojik uygulamaların payı büyük. Ancak yine de meme kanserinde hayat kurtaran en önemli faktör, erken tanı. Bu nedenle her kadının hiçbir yakınması olmasa bile belirli aralıklarla tarama yaptırması ve kontrolden geçmesi önemli. Bu noktada kadınların aklına şu soru takılıyor, “Hangi yaşta, hangi testi yaptırmalıyım?” Acıbadem Maslak Hastanesi’nden Radyoloji Uzmanı Prof. Dr. Gül Esen, sorularımızı yanıtladı.

Kendi kendini kontrol

“Kendini düzenli olarak muayene eden her kadın belli bir süre sonra normal meme dokusunun özelliklerini öğreniyor. Böylece yeni ortaya çıkan kitleleri erken dönemde fark edebiliyor. Ayna karşısında görsel değişiklikleri değerlendirdikten sonra yatarak, elle yapılan muayene en etkin    yöntem.  Her kadın, 20 yaşından sonra kendini ayda bir kez muayene etmeli. Bu muayene, adet başlangıcından 5-7 gün sonra, yani hormon etkisinin en az olduğu dönemde yapılmalı.

Klinik muayene

Her kadın 20 yaşından sonra 1-3 yılda bir, 40 yaşından sonraysa her yıl meme konusunda uzmanlaşmış bir doktor tarafından muayenesini olmalı. Ancak risk faktörlerine göre muayene sıklığı değişebilir.

Ultrasonografif inceleme

Ses dalgaları aracılığıyla görüntü elde edilmesini sağlayan bu yöntemde radyasyon riski ve yan etki yok. Ayrıca işlem sırasında ağrı da duyulmuyor. Genç kadınlarda memenin ultrasonla incelenmesi öneriliyor. Çünkü genç kadınlarda memenin süt üreten dokusu fazla olduğu için mamografinin kanser saptamadaki başarısı düşüyor. Ayrıca genç kadınlarda meme dokusu radyasyona daha duyarlı olduğu için mamografi riskli olabiliyor. Ultrasondaysa  meme dokusu tarafından örtülmüş olduğu için mamografide görülemeyen küçük kanser odakları kolay saptanabiliyor. 35 yaşın altında, hamile veya emziren kadınlarda meme bulgusunun değerlendirilmesi gerektiğinde ultrason ilk tercih edilen yöntem.

Mamografik tarama

Kanserin erken dönemde saptanmasını sağlıyor çünkü bazı hastalarda yakınmaların hiçbiri olmuyor. Özellikle meme dokusu yoğun kadınlarda mamografinin ultrasonografiyle birlikte kullanılması gerekiyor. Bu şekilde duyarlılık yüzde 90’ın üzerine çıkarılabiliyor. Pek çok kadın mamografide alınan radyasyondan dolayı endişeli. Oysa işlem sırasında alınan radyasyon dozu son derece düşük. Herhangi bir bulgu ya da belirti olmasa bile 40 yaşın üzerindeki tüm kadınlara düzenli olarak 1-2 yıllık aralıklarla tarama yapılmalı.”

MAMOGRAFiNiN ÖNEMi

Kanserde erken tanı avantajı sağlayan mamografik taramanın, düzenli olarak uygulandığı ülkelerde meme kanserine bağlı ölümlerin yüzde 30 oranında azaldığı biliniyor. Genç kadınlardaysa tarama için kendi kendini muayene, fizik muayene ve ultrasonografi yöntemlerinden yararlanılıyor.

BU BELiRTiLERE DiKKAT

Aşağıdaki belirtilerden en az biri varsa, zaman kaybetmeden bir uzmana başvurulması gerekiyor:
* Memede veya koltukaltında ele gelen kitle (sertlik, şişlik)
* Meme başından akıntı (tek kanaldan kanlı veya şeffaf renkli)
* Meme başında içe doğru çekilme, çökme veya şekil bozukluğu
* Meme başı derisinde değişiklikler (soyulma, kabuklanma)
* Meme cildinde yara veya kızarıklık
* Meme cildinde ödem, şişlik ve içe doğru çekintiler olması (portakal kabuğu görünümü)
* Memede büyüme, şekil bozukluğu veya asimetri ya da renginde değişiklik (kızarıklık)

ADIM ADIM KENDiNi KONTROL

1. Muayeneye önce ayna karşısında başlayın. Ellerinizi belinize koyarak önce memelerin simetrik olup olmadığını kontrol edin. Memelerde görünür bir kitleyi araştırın, meme derisinde herhangi bir çöküntü veya renk değişikliği olup olmadığına bakın.
2. Ellerinizi yukarı kaldırılarak aynı incelemeleri tekrarlayın.
3. Daha sonra yatarak muayeneye geçin. Muayeneye önce sağ memeden başlayın. Daha rahat muayene edebilmek için sağ omuz-sırt altına küçük bir yastık koyun. Sağ elinizi başın arkasına yerleştirin.
4. Muayeneyi sol elinizin
2-3 parmak ucuyla gerçekleştirin. Meme başı çevresinden başlayarak ve meme dokusuna hafifçe bastırarak saat yönünde halkasal hareketlerle herhangi bir duyarlılık veya kitle olup olmadığı kontrol edin. Tüm memeyi muayene ettikten sonra koltuk altına bakın. Sol meme ve koltukaltını da benzer şekilde değerlendirin.

Her yıl meme kanserinden hayatını kaybeden kadın sayısı. 375(bin) kaynak